Σε εφαρμογή βρίσκεται ήδη από τις 13 Σεπτεμβρίου 2025 ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) ο οποίος προβλέπει αυστηρότερες ποινές και πρόστιμα για παραβάσεις που σχετίζονται με την οδηγική συμπεριφορά. Πέρα από την θέσπιση αυστηρότερων κυρώσεων εισάγεται πλέον ρητά η έννοια της υποτροπής, ήτοι οι παραβάτες που επαναλαμβάνουν τις ίδιες παραβάσεις μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα αντιμετωπίζουν αυστηρότερες ποινές, τόσο σε επίπεδο προστίμων όσο και σε διοικητικές κυρώσεις (π.χ. αφαίρεση άδειας οδήγησης).
Ενδεικτικά αναφέρονται ορισμένες από τις βασικές αλλαγές που προβλέπονται & αφορούν:
-Χρήση κινητού τηλεφώνου
Η χρήση κινητού κατά την οδήγηση τιμωρείται πλέον με υψηλά πρόστιμα και αφαίρεση διπλώματος, ακόμη και από την πρώτη φορά. Σε περίπτωση υποτροπής, οι κυρώσεις κλιμακώνονται, ενώ εφόσον προκληθεί ατύχημα, ενεργοποιούνται και οι ποινικές διατάξεις περί επικίνδυνης οδήγησης.
-Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ
Τα πρόστιμα και οι διοικητικές κυρώσεις διαφοροποιούνται ανάλογα με το επίπεδο αλκοόλ στο αίμα. Από ένα όριο και πάνω, εκτός από χρηματικές ποινές και αφαίρεση διπλώματος, προβλέπεται ακινητοποίηση του οχήματος και ενεργοποίηση ποινικών διαδικασιών. Σε περιπτώσεις υποτροπής, οι ποινές γίνονται ιδιαίτερα αυστηρές.
-Παραβάσεις ταχύτητας, «κόκκινο» και STOP
Η υπέρβαση ταχύτητας, η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη ή STOP, καθώς και η συμμετοχή σε αυτοσχέδιες κόντρες αντιμετωπίζονται με αυξημένα πρόστιμα και με στέρηση διπλώματος. Σε σοβαρές περιπτώσεις ή σε επαναλαμβανόμενες παραβάσεις, τα ποσά των προστίμων φτάνουν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα και η αφαίρεση της άδειας μπορεί να διαρκέσει ακόμη και χρόνια.
-Ζώνη ασφαλείας και κράνος
Η μη χρήση ζώνης ή κράνους επισύρει πρόστιμα και αφαίρεση διπλώματος. Μάλιστα, σε περίπτωση που οι συνεπιβάτες δεν φορούν ζώνη τότε και ο οδηγός φέρει ευθύνη.
-Όρια ταχύτητας σε κατοικημένες περιοχές
Το γενικό όριο των 50 χλμ/ώρα παραμένει προς το παρόν, αλλά από το 2026 προβλέπεται εισαγωγή νέων διαφοροποιημένων ορίων ταχύτητας εφόσον δεν υπάρχει ειδική σήμανση. Συνεπώς, μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2026 το γενικό όριο των 50 χλμ/ώρα εντός κατοικημένων περιοχών θα διατηρείται, εκτός αν υπάρχει ειδική σήμανση. Από την 1η Ιανουαρίου 2026 προβλέπεται η μείωση του «γενικού» ορίου εντός κατοικημένων περιοχών σε 30 χλμ/ώρα, με εξαιρέσεις: δρόμοι με δύο τουλάχιστον λωρίδες ανά κατεύθυνση, ή διπλής κατεύθυνσης με διαχωριστικές νησίδες, μπορούν να διατηρούν όριο 50 χλμ/ώρα εφόσον δεν υπάρχει ειδική σήμανση.
-Κυκλοφορία σε λεωφορειολωρίδες
Απαγορεύεται η κίνηση ταξί και φορτηγών στις λεωφορειολωρίδες με εξαιρέσεις για οχήματα μηδενικών ρύπων, οχήματα ΑμεΑ και σε περιπτώσεις επιβίβασης ή αποβίβασης επιβατών.
-Χρήση τεχνολογικών μέσων
Θεσμοθετείται η χρήση καμερών και τεχνολογικών μέσων για την καταγραφή παραβάσεων. Οι κλήσεις θα αποστέλλονται ψηφιακά σε πλατφόρμες του Δημοσίου καθιστώντας τον έλεγχο πιο αποτελεσματικό και άμεσο.
Ο νέος ΚΟΚ έχει ως στόχο την αποτροπή της επικίνδυνης οδήγησης. Πλέον, οι συνέπειες της παράβασης δεν είναι μόνο οικονομικές, αλλά και ποινικές ή διοικητικές με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Μπορείτε να δείτε όλες τις αλλαγές και τις προβλεπόμενες κυρώσεις επί των παραβάσεων στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/bcc26661-143b-4f2d-8916-0e0e66ba4c50/12968614.pdf