Ν. 5218/2025 – Νέο πλαίσιο για τις Δημόσιες Συμβάσεις και την επαγγελματική κατάρτιση υπαλλήλων, Αναμόρφωση διαδικασιών – Εκσυγχρονισμός και νέα κίνητρα

Λίγα λόγια για τις δημόσιες συμβάσεις: Η έγγραφη συμφωνία που υπογράφεται μεταξύ ενός δημόσιου φορέα (π.χ. υπουργείο, δήμος, περιφέρεια) και μιας επιχείρησης ή ενός επαγγελματία, με σκοπό την εκτέλεση έργων, την παροχή υπηρεσιών ή την προμήθεια αγαθών, χαρακτηρίζεται ως δημόσια σύμβαση. Ο δημόσιος φορέας καλείται αναθέτουσα αρχή και η επιχείρηση/επαγγελματίας οικονομικός φορέας. Οι όροι, η διαδικασία και η εκτέλεση της σύμβασης διέπονται από ειδικούς κανόνες για να διασφαλίζεται η διαφάνεια, ο ανταγωνισμός και η σωστή διαχείριση του δημόσιου χρήματος.

Κύριοι Τύποι Δημοσίων Συμβάσεων:

1. Δημόσια Σύμβαση Έργου: Αφορά κατασκευές, ανακατασκευές ή επισκευές έργων.
   Παράδειγμα: Κατασκευή δρόμου, σχολείου, νοσοκομείου.
2. Δημόσια Σύμβαση Προμήθειας: Αφορά την αγορά ή μίσθωση αγαθών από δημόσιο φορέα.
   Παράδειγμα: Προμήθεια απορριμματοφόρων, υπολογιστών, ιατρικού εξοπλισμού.
3. Δημόσια Σύμβαση Υπηρεσιών: Αφορά την παροχή υπηρεσιών κάθε είδους.
   Παράδειγμα: Υπηρεσίες καθαριότητας, μελέτες μηχανικών, συντήρηση λογισμικού.

Οι Δημόσιες Συμβάσεις είναι σημαντικές επειδή διασφαλίζουν ότι οι ανάγκες του Δημοσίου καλύπτονται με διαφάνεια, ανταγωνισμό και ποιότητα, ενώ παράλληλα δίνουν ευκαιρίες σε επιχειρήσεις να συνεργαστούν με το Δημόσιο.

Ο Νόμος 5218/2025, που ψηφίστηκε το καλοκαίρι, φέρνει σημαντικές αλλαγές σε τρεις βασικούς άξονες:

• Την επαγγελματική κατάρτιση των υπαλλήλων που χειρίζονται δημόσιες συμβάσεις.
• Την προετοιμασία, ανάθεση και έννομη προστασία στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων.
• Το πλαίσιο εθνικών υποδομών ποιότητας και διατάξεις για τη μεταποίηση στην Περιφέρεια Αττικής.

Κύριες αλλαγές

1. Μητρώο Επαγγελματιών Δημοσίων Συμβάσεων
   Δημιουργείται Μητρώο για υπαλλήλους που χειρίζονται δημόσιες συμβάσεις, με πιστοποίηση γνώσεων και επαγγελματικών δεξιοτήτων. Προβλέπονται κίνητρα για τους εγγεγραμμένους (μοριοδότηση, προτεραιότητα σε θέσεις, δυνατότητες εξέλιξης).
2. Υποχρεωτική χρήση ΕΣΗΔΗΣ
   Διευρύνεται η υποχρεωτική ηλεκτρονική διενέργεια διαδικασιών μέσω του ΕΣΗΔΗΣ, με ενιαία εφαρμογή σε περισσότερες κατηγορίες συμβάσεων.
3. Καταχώριση στο ΚΗΜΔΗΣ)
   Επικαιροποιούνται οι κανόνες για το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων, με ειδική πρόβλεψη για εξαιρέσεις σε διαβαθμισμένες συμβάσεις (άμυνα, ΥΠΕΞ, ΕΥΠ).
4. Νέες ρυθμίσεις για την αξιολόγηση συμμόρφωσης
   Καθορίζονται απαιτήσεις για οργανισμούς αξιολόγησης, ενισχύοντας τον έλεγχο ποιότητας.
5. Αυστηροποίηση μέτρων αυτοκάθαρσης και αποδεικτικών μέσων
   Νέες διαδικασίες για την εξέταση αιτημάτων αυτοκάθαρσης και ενιαίο πλαίσιο ισχύος δικαιολογητικών.
6. Κυρώσεις ήσσονος αξίας
   Εισάγεται δυνατότητα επιβολής κυρώσεων μικρής έντασης για παραβάσεις μικρής σημασίας.
7. Προδικαστικές προσφυγές & έννομη προστασία
   Νέο πλαίσιο για προθεσμίες, αναστολές και παράβολα σε προσφυγές κατά διαδικασιών ανάθεσης.
8. Δικαστικές προσφυγές
   Αναπροσαρμογή παραβόλου και διαδικασιών διαβίβασης φακέλου στο δικαστήριο.
9. Δημοσιεύσεις στον Τύπο
   Επικαιροποίηση κανόνων για δημοσιεύσεις σε περιφερειακό και τοπικό τύπο.

Έναρξη Ισχύος

• Γενική ισχύς: Από 14.07.2025 (ημερομηνία δημοσίευσης).
• Άρθρα 11–18 και 20: Από 01.10.2025.
• Άρθρο 7: Από 01.01.2026.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο που διέπει το καθεστώς των δημοσίων συμβάσεων μπορείτε να βρείτε στον ακόλουθο σύνδεσμο:

ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ